Column Maayke Fluitman
Eén zwaluw maakt nog geen zomer, kan één vleermuis een nieuw tijdperk inluiden?
Vanaf het moment dat Nederland in intelligente lockdown ging, deed de digitale wereld een sprong voorwaarts. Zoom, Teams, Facetimen: iedereen kreeg plotseling een inzage in het privéleven van werkend Nederland. Nederland werd verdeeld in contactberoepen en beroepen op afstand. Daar waar de niet essentiële contactberoepen tot stilstand kwamen, bleek thuiswerken, voor meer diensten mogelijk dan eerder voor mogelijk werd gehouden.
Na jarenlange discussies, motiverende sessies, congressen en nascholingen over digitale zorg bleek een onverwachte externe factor meer mogelijk te maken dan vele knappe koppen en influencers bij elkaar.
Nu we geleidelijk aan weer achter onze beeldschermen vandaan komen en de wereld terugveert naar zoals het ooit was, is de vraag of en welke veranderingen in onze dagelijkse leven blijvend zullen zijn. De snelle veranderingen in de zorg, van het verplaatsen en uitstellen van zorg tot het leveren van zorg op afstand, hebben laten zien dat we tot meer in staat zijn dan dat we tijdens de langzame groeifase van de digitale zorg voor de COVID-17 uitbraak voor mogelijk hielden. Maar net zoals bij de groei van kind naar volwassene verloopt ook deze periode niet zonder groeipijn.
Wat als verplaatsen tot afstellen leidt en digitale zorg niet alleen zorg op afstand wordt genoemd maar ook als zodanig ervaren wordt? De lage drempel van ons zorgstelsel draagt zeker bij aan het aanbieden van ‘overbodige’ zorg. Veel kleine kwalen gaan met begeleiding van zorgprofessional na een week over en zonder na 7 dagen. De uitdaging in de terugverende wereld zal dan ook zijn om een nieuwe én juiste balans te vinden tussen de individuele verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid en het verzoek aan de zorgprofessional voor hulp bij deze gezondheid.
Leveren van digitale zorg is complex, ervaren van digitale zorg misschien nog complexer. Wat alle uren achter het scherm, kijkend naar de werk- en huiskamers van collega’s, mij eens te meer heeft geleerd is dat bij fysiek ontmoeten ook energie, motivatie en inspiratie wordt overgedragen. Dat bij communicatie, naast de juiste woorden, bewuste en onbewuste lichaamstaal, niet alleen wenselijk maar zelfs noodzakelijk is om maximale impact uit het contactmoment te halen. Een toekomstbestendig zorgstelsel kan niet zonder digitale zorg, al is het maar om aan te sluiten bij de digitale werkelijkheid waarin we leven. Ik hoop echter dat we, net zoals in ons dagelijks leven, de optimale balans kunnen vinden tussen ‘afstand’ en ‘contact’.
Zoals we sterk uiteenlopende individuele reacties zien op het COVID -19 virus, zo heeft ook ieder individu een eigen reactie op leven in een digitale wereld. We zullen in een expanderende digitale wereld als zorgaanbieders meer nog dan voorheen op onze intuïtie moeten vertrouwen welk contact, met of zonder scherm, de maximale impact heeft op onze patiënten.
Of de impact van dit virus positief en blijvend zal zijn op ons zorgaanbod zal niet van één vleermuis afhangen maar wel van de manier waarop wij aan het toekomstige zorgaanbod invulling gaan geven.
De zomer die ingeluid wordt door vogels gaat altijd weer over in de herfst. Hoe blijvend is de impact van een vleermuis?
Maayke Fluitman is apotheker en eigenaar van care2create en de SelfCareFactorY.com. Haar focus ligt op het adviseren en ontwikkelen van diensten en producten op het gebied van self care, wellness en healthcare.
