Ruim een kwart van de geneesmiddelen die apotheken in 2016 zonder recept verkochten betrof paracetamol. De tien meest verkochte geneesmiddelen zonder recept zijn samen goed voor bijna 60% van alle handverkooptransacties van geneesmiddelen in de apotheek. Neussprays met xylomethazoline hebben een aandeel van 10%.
Nederlandse apotheken verkopen ook geneesmiddelen zonder recept. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) bepaalt welk type verkooppunt welk zelfzorggeneesmiddel mag verkopen. Er zijn drie categorieën:
= Algemene Verkoop (AV) (mag ook b.v. in supermarkten en benzinestations)
= Uitsluitend Apotheek en Drogist (UAD)
= Uitsluitend Apotheek (UA).
Het CBG betrekt bij deze indeling de aard, de hoeveelheid van de werkzame stoffen en de verpakkingsgrootte. Zo geldt voor ibuprofen 200 mg het AV-regiem voor verpakkingen t/m 12 stuks en het UAD-regiem voor verpakkingen van 12 t/m 48 stuks.
Paracetamol nummer één
Geneesmiddelen met paracetamol – inclusief combinaties met dit middel – gaan in de apotheek het vaakst zonder recept over the counter. Ruim een kwart van alle geneesmiddelverkopen zonder recept in de apotheek betreft een paracetamolvariant.
Tabel: Aandeel van geneesmiddel in de geneesmiddelverkoop zonder recept in apotheken (2016)
| RANG | GENEESMIDDEL | TOEPASSING | AANDEEL |
| 1 | paracetamol incl. combinaties (N02BE) | bij pijn, bij koorts | 26,0% |
| 2 | xylometazoline (R01AA07) | neusverkoudheid | 10,3% |
| 3 | ibuprofen (M01AE01) | bij pijn | 4,6% |
| 4 | miconazol (D01AC02) | bij huidschimmel | 3,4% |
| 5 | indifferente zalven en crèmes (D02AX) | o.a. bij eczeem | 3,4% |
| 6 | acetylcysteïne (R05CB01) | slijmverdunning | 2,4% |
| 7 | noscapine (R05DA07) | hoestprikkeldemping | 2,4% |
| 8 | cetirizine (R06AE07) | bij allergie | 2,4% |
| 9 | broomhexine (R05CB02) | slijmverdunning | 2,2% |
| 10 | loperamide (A07DA03) | bij diarree | 1,7% |
Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen
