Farmaceutische bedrijven hebben afgelopen jaar meer leveringsproblemen van medicijnen gemeld dan in 2021. Om tekorten te ondervangen, heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) in 2022 in totaal 132 keer toestemming gegeven aan fabrikanten, groothandels en apothekers om een alternatief medicijn uit het buitenland te halen.
Ook heeft het College ter Beoordeling Geneesmiddelen (CBG) een aantal medicijndossiers met voorrang beoordeeld, om zo tekorten te voorkomen of de duur van het tekort te beperken. In uitzonderlijke gevallen waren er geen of onvoldoende alternatieven beschikbaar en hebben het CBG en de IGJ met de beroepsgroepen gekeken of maatregelen nodig waren. Dat gebeurde in 2022 zes maal. Eerder kwam dit hooguit drie keer in een jaar voor. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten.
Meldplicht
Het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten heeft in 2022 in totaal 5.921 meldingen van verwachte leveringsproblemen ontvangen voor in totaal 2.702 verschillende geneesmiddelen. Dat is 47 procent meer dan in 2021. Met als kanttekening dat dit niet betekent dat er in alle gevallen daadwerkelijk leveringsproblemen zijn ontstaan. Bedrijven hebben een meldplicht voor voorziene leveringsproblemen en ze melden daarom vaak uit voorzorg, terwijl later blijkt dat de levering geen hinder heeft ondervonden. Dat geeft uiteraard een wat vertekend beeld. Het CBG, de IGJ en VWS willen daarom het grote aantal meldingen dat uit voorzorg gedaan wordt, terugdringen. Dit is nodig om het Meldpunt Geneesmiddelen effectiever in te zetten om dreigende geneesmiddelentekorten op tijd te herkennen en zo veel mogelijk te voorkomen.
Oorzaken
Oorzaken van langdurige tekorten waren veelal beschikbaarheidsproblemen van grondstoffen of productieproblemen. Bij kortdurende tekorten kwam het vaak door vertraging van de productie of vrijgifte van het eindproduct. Het verkrijgen van een alternatief kost de apotheek altijd extra tijd en inspanning. Daarnaast kan de patiënt last hebben van het wisselen naar een ander geneesmiddel.
Uit de handel genomen
Naast tijdelijke leveringsproblemen, krijgt het Meldpunt ook meldingen van het definitief uit de handel nemen van een geneesmiddel. Dat aantal was met 316 in 2022 iets hoger dan in 2021. Voor deze meldingen zijn bedrijfseconomische redenen nagenoeg altijd als de oorzaak genoemd.
Over het Meldpunt
Via het Meldpunt geneesmiddelentekorten en –defecten kunnen bedrijven een melding maken van het (opnieuw) in de handel brengen van een geneesmiddel, het stopzetten of onderbreken van de handel van een geneesmiddel, het in kleinere hoeveelheden of in onvoldoende mate in de handel brengen van een geneesmiddel en van een kwaliteitsdefect. Combinaties hiervan zijn ook mogelijk.
