Percy Thio heeft 26 apotheken en wil groeien. En dat terwijl de malaise in de markt voortduurt. “De openbare farmacie is nog niet uit het dal. Ook 2014 wordt een moeilijk jaar. Maar op de langere termijn ben ik positief. We moeten naar een systeem van prijzen van geneesmiddelen dat toekomstbestendig is. Vergoedingslijsten die landelijk gelden.”
Is het een formule, een keten of ‘gewoon’ apotheken in eigendom? Op de activiteiten van apotheker en zorgondernemer Percy Thio is geen stempel te plakken. Thio noemt zich weliswaar nog steeds apotheker, maar bestiert inmiddels een concern dat bestaat uit 26 apotheken in eigendom, deelname in tal van gezondheidscentra en een eigen groothandel in voornamelijk hulpmiddelen. Hij heeft altijd zijn eigen weg gekozen. Zo schroomde hij er niet voor om zeer kritisch naar zijn eigen organisatie te kijken of zonder blikken of blozen deels te wisselen van groothandel. En hij is trots op wat hij heeft bereikt. Dat laat hij ook graag zien, want in zijn kantoor hangt een foto waarop Thio de hand schudt van Bill Clinton.
Roer om
Precies op tijd heeft Percy Thio het roer om kunnen gooien bij zijn 26 apotheken in eigendom. Samenvoegen van een aantal apotheken en vooral aanpassen van de interne processen in de apotheek zorgden ervoor dat ook in crisistijd de business goed blijft draaien. De voormalig angry young man van de openbare farmacie zal er best een paar grijze haren bij gekregen hebben, maar wat hem betreft is het nu weer volle kracht vooruit met zijn Thio Pharma.
Hoe raakt de crisis jouw organisatie?
“We hebben op tijd actie genomen. De crisis dwingt je namelijk om processen optimaal in te richten. Optimaliseren van logistieke processen levert lagere kosten en een hoger rendement op. Dan praat ik over het verbeteren van het proces van inkoop, logistiek, afleveren en bezorgen tot bezetting op de werkvloer. Al in 2012 hebben we deze processen in de apotheek in kaart gebracht en geanalyseerd. Tijdens die analyse zagen we dat een aantal apotheken met bepaalde processen goede resultaten boekten. Dat was voor ons aanleiding om deze apotheken als best practices te benoemen. De ene apotheek scoorde een plus op bijvoorbeeld afleverbeleid, de ander juist op central filling. Die best practices hebben we kunnen gebruiken om apotheken die minder scoorden weer op het juiste spoor te krijgen. Hadden we deze exercitie niet gedaan, dan waren we financieel op een zeer slecht resultaat uitgekomen. En dat zou sluiting van apotheken betekenen. En nu blijkt dat collega apotheken interesse hebben in onze best practices. Eind 2013 wil ik dan ook deze procesanalyses beschikbaar maken voor de markt. En ja, daar zal wel voor betaald moeten worden.”
Jij hebt geen apotheken gesloten wel samengevoegd.
“Dat klopt. In bijvoorbeeld Waddinxveen en Ridderkerk ben ik vorig jaar van drie kleinere naar twee grotere apotheken gegaan. Die ingreep was financieel ook nodig. Hoewel je de patiënt tegemoet komt door de bezorging te verbeteren is die niet blij met die samenvoeging. Vooral als het om spoedeisende hulp gaat vindt de patiënt het lastig dat er een apotheek minder is.”
Hoeveel apotheken heeft Nederland nodig?
“Het aantal apotheken daalt. Niet tot de 500 superapotheken zoals zorgondernemer Loek Winter roept. Wel daalt het aantal met maximaal tien procent. De patiënt wil nu eenmaal zorg dichtbij hebben en dat borg je niet als je verder daalt dan die tien procent. Bovendien is en blijft een locale apotheek essentieel voor een goed fuctionerende eerste lijn. Apotheken met een jaaromzet van drie tot vier miljoen euro hebben een stabiele basis om ook in de toekomst het hele assortiment te blijven leveren.”
Wat zijn jouw plannen op de korte termijn?
“We gaan in ieder geval de best practises vermarkten. Dat is een win win voor Thio Pharma en de apotheken. Daarnaast wil ik groeien. Want een gezond bedrijf moet groeien. Meer apotheken onder de vlag van Thio, maar ik heb geen getal in mijn hoofd tot hoeveel apotheken ik wil gaan. In deze barre tijd waarin alles zo onduidelijk is zijn voorspellingen ook niet mogelijk. Ik ben er nog niet uit op welke manier ik ga groeien. Dat kan door de aankoop van apotheken of via een samenwerkingsmodel met zelfstandige apotheken. Wie is geïnteresseerd in mijn plannen, kan me altijd bellen.”
Thio als franchiseformule?
“Nee, ik geloof niet in modellen die dwingend zijn voor zelfstandige apothekers. En franchise is dwingend en wel een oplossing voor apothekers die alle know how ergens anders vandaan willen halen. Een apotheker moet tegenwoordig op alle aspecten van zorg en distributie goed scoren. Maar de meeste apotheken doen het al op veel punten gewoon goed. Die moet je niet dwingen in een franchisemodel. Wij willen apothekers ondersteunen op juist die onderdelen waarop ze beter willen en moeten worden. Ik bied dus een cafetaria model aan. Bij mij hoef je alleen af te nemen wat echt nodig is.”
Wat is jouw beeld van de toekomst van de farmacie?
“De marktwerking die is ingevoerd bleek helemaal geen marktwerking, maar een bureaucratisch systeem dat ruikt naar het voormalige Oostblok. Voor apothekers onmogelijk om grip te houden op inkoop-en vergoedingsprijzen. Bij zorgverzekeraar A krijg je een ander bedrag vergoed dan B, los van couvert en pakjesmodel. Dat is een lastige periode geweest. Ook nu nog legt de zorgverzekeraar aan de apotheker zijn wil op. Voor het afleveren van een eenvoudig verbandje moet je al een compleet zorgplan maken! Op de langere termijn zal het gezond verstand echter zegevieren is mijn overtuiging.”
Hebben we het dieptepunt nog niet bereikt?
“De openbare farmacie is nog niet uit het dal. Of we nog verder de afgrond in gaan valt niet te voorspellen. De weg omhoog hebben we echter nog niet gevonden. Ik vergelijk de situatie waarin de farmacie verkeert met het Fyra-debacle. De marktwerking in het treinvervoer is netjes ingevoerd, iedereen heeft zijn aanbesteding braaf gedaan, trein en spoor zijn losgekoppeld en er zijn keurige contracten afgesloten, precies zoals allemaal de bedoeling was. Maar er rijdt geen enkele Fyra-trein. Een groot fiasco. Ook wij sluiten braaf onze contracten af, maar straks zijn er geen geneesmiddelen meer om af te leveren. De farmaceutische industrie zal Nederland links laten liggen en dat is het einde van de innovatie in de farmaceutische zorg.”
Ik spreek een negatieve man
“Ja, maar op langere termijn ben ik wel positief. De wal zal het schip keren, want al die bureaucratie leidt tot te hoge kosten voor de zorg en leidt de apotheker af van zijn core business zoals het adequaat afleveren van geneesmiddelen en het leveren van zorg en informatie. Generiek heeft zijn werk nu wel gedaan. Nu moeten we naar een systeem van prijzen van geneesmiddelen dat toekomstbestendig is. Ik pleit voor vergoedingslijsten die landelijk gelden, dus een soort taxe. Bovendien moeten we stoppen met het maken van allemaal individuele afspraken met individuele zorgverzekeraars. Dit is naar mijn mening een overbodige bureaucratische exercitie die alleen maar geld, ergernis en overhead kost. De vergoedingsafspraken moeten meer centraal gemaakt kunnen worden want dat garandeert dat de patiënt zijn geneesmiddel blijft krijgen.”
De nieuwe contacteerronde met zorgverzekeraar gaat beginnen. Wat komt daaruit?
“Belangrijk is hoe de marktleiders Mediq en de NFZ zich opstellen naar de zorgverzekeraars. Die uitkomst van die onderhandelingen zet de toon voor de rest van de apothekers. De marktleiders hebben de verantwoordelijkheid naar de sector om goede contracten af te sluiten. Ik wacht dus even af met wat de marktleiders komen. Uit de onderhandelingen komt echter geen vuurwerk. Het tarief zal ietsje omhoog gaan, er zal iets meer zorg ingekocht worden. Maar daar blijft het bij.”
Het rapport van De Verkenners riep zorgverzekeraar op om meer zorg in te kopen.
“De farmaceutische zorg is een stroperige sector met veel partijen die met elkaar moeten samenwerken. Het duurt nog wel even voordat die partijen elkaar echt gevonden hebben en gaan samenwerken. Zorgverzekeraars gaan hun gedrag pas aanpassen als geneesmiddelen niet meer te krijgen zijn en het aantal klachten van patiënten sterk toeneemt. Dat is nog niet zo ver. Dus ook 2014 wordt een moeilijk jaar.”
Thio Pharma
Apotheker Percy Thio is in 2001 gestart met Thio Pharma. De keten bestaat op dit moment uit 26 apotheken en deelname in 18 gezondheidscentra. De grootste vestiging is een gezondheidscentrum met een oppervlakte van 3400 vierkante meter. De holding is gevestigd in Maassluis
