Vier zelfstandige TOP apotheken in Den Haag hebben testdagen in vasculair risicomanagement uitgevoerd. “We leveren een aandeel in preventie maar laten ook zien dat een apotheek veel meer is dan leverancier van medicatie. Dat kan alleen in nauwe samenwerking met de huisarts.”
Eva Siedenburg beheert vier zelfstandige apotheken in Den Haag-Zuidwest: de Akelei Apotheek, de Bohemenwijk Apotheek, de Loosduinse Apotheek en de Apotheek Van Laaren. Echte wijkapotheken die alle nauw met huisartsen en andere zorgverleners samenwerken, bij voorkeur vanuit hetzelfde gebouw. “Al 25 jaar voeren we intensief het Farmaco Therapeutisch Overleg uit, dat levert een grote binding op. Die verbondenheid is bijna nog belangrijker dan de inhoud van het overleg.” De apotheken zien zich nu voor de taak gesteld om de patiënt intensiever bij de behandeling te betrekken. “We moeten klantgerichter en meer op de zorgvraag georiënteerd leren denken. Dat is een belangrijke transitie die zich in de hoofden van de apothekers moet voltrekken.”
Ligt in die zorgtaak de toekomst voor de apotheker?
“De logistieke bulk moet onder de apotheken vandaan,” erkent Eva Siedenburg. “Maar dat betekent niet enkel grootschalige ketens met centraal aangestuurde distributie en eenvoudige afhaalpunten. Net als de Landelijke Huisartsen Vereniging kiezen we voor de iets kleinere schaal. Dus ook geen monodisciplinaire zorggroepen van huisartsen die een hele regio, stad of provincie bestrijken, maar de nauwe samenwerking tussen zorgverleners op wijkniveau. Die samen de zorg rond de patiënt optimaal regelen, die hem buiten de dure tweede lijn houden, dat is de uitdaging voor een gemixt en multidisciplinair zorgmanagement. Dit betekent dat apothekers, huisartsen en anderen samen de programma’s voor ketenzorg opzetten en beheren. Overzichtelijk, inzichtelijk, beheersbaar en voor iedereen controleerbaar. Met voor iedereen een nette boterham.”
Waarom maken haar TOP apotheken de keuze voor Testdagen Apotheken?
Ze wil het ook wel ‘klanten knuffelen’ noemen. “Je gunt iedereen de beste zorg en het is bekend dat mensen makkelijker een apotheek binnen stappen met een vraag, dan een consult aanvragen bij de huisarts. Dan is dat voor ons de kans om te laten zien dat wij veel meer zijn dan de leveranciers van medicatie. Een project als Testdagen Apotheken met het thema vasculair risicomanagement, waarbij wijkbewoners het risico op hart- en vaatziekten laten bepalen, grijpen wij dan ook met beide handen aan.”
Afstemming en ondersteuning met ketenpartners is nodig
Deze Testdagen Apotheken, onderdeel van een landelijke pilot, zijn voorbereid door een stuurgroep van de KNMP, het NHG en de landelijke ROS’en. In dit geval is Haaglanden vertegenwoordigd door Theo Lijding van de ROS Stichting Lijn1. Vanaf het begin heeft vooropgestaan om deze testdagen in nauwe afstemming met de huisartsen en andere partners, zoals de diëtisten, vorm te geven. “Bij onze apothekers was immers leergeld betaald met een nierfunctie check, die door de apotheken werd georganiseerd. De huisartsen bleken hiervan niet op de hoogte en werden overvallen door een plotselinge stroom patiënten met vragen over hun nierfunctie. Dat kon beter op elkaar worden afgestemd.”
Eigenlijk is het dus een doel om juist mensen te bereiken die bij huisartsen niet bekend zijn?
“Samen met het Haagse departement van de KNMP en de ROS uit de regio Haaglanden Stichting Lijn1 hebben we een werkgroep geformeerd met vertegenwoordigers uit acht apotheken en twee huisartsen. Hieraan is later een vertegenwoordiger van de diëtisten toegevoegd. Het doel van de testdagen hebben we voorgelegd aan apotheken in de Haagse Bohemenwijk en in Wassenaar. Enerzijds kan de apotheek zich als service en kwaliteitszorgverlener profileren, anderzijds leveren de apotheken een aandeel in de preventie van hart- en vaatziekten. Het belang van huisartsen bij zulke testdagen is dat zij geen patiënten uit hun praktijken met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, willen missen. Zij kunnen deze mensen vaak moeilijk bereiken. Met posters, folders, advertenties in de lokale media zijn de wijkbewoners gewezen op de unieke kans om laagdrempelig en zorgvuldig begeleid hun risico te laten bepalen. Het gaat dus om bewoners die nadrukkelijk niet bekend zijn bij artsen.”
Hoe hebben de apothekers naar een gesprek over de uitslag van de risico meter toegewerkt?
Apotheker Irshaad Habieb legt uit dat is gekozen voor de publiek toegankelijke risicoscore meter Testuwrisico.nl, onderdeel van de NHG-Standaard PreventieConsult cardiometabool risico. “Voor de hoogrisico patiënten wordt hiermee het risico bepaald volgens de multidisciplinaire richtlijn CVRM. In de wijze waarop we de folders hebben uitgedeeld, zat al een eerste selectie besloten: bezoekers van de apotheken kregen alleen een folder mee als ze hun naam en hun telefoonnummer achterlieten, en bovendien een afspraak maakten voor een vervolggesprek. Hierdoor boekten we uiteindelijke in de respons op de folder een score van boven de 50 procent voor een gesprek. Oftewel circa 45 mensen op de gezamenlijke populatie van de vier apotheken. Uiteindelijk is circa 75 procent naar de huisarts verwezen in verband met een verhoogd risico en de noodzaak van vervolgonderzoek, zoals met een laboratoriumproef. Andere mensen zijn naar de diëtist verwezen of kregen van ons een uitgebreid leefstijladvies. Waar we nu op wachten is de totale uitkomst van de testdagen. Wat heeft het uiteindelijk opgeleverd? Hoeveel mensen zijn nu extra in beeld met een verhoogd risico en wat doen mensen met de adviezen? Breidt dat aantal zich mogelijk nog uit door mondelinge overdracht vanwege de goede ervaring met deze begeleide test? Kunnen we dat landelijk doortrekken als in meer regio’s Testdagen Apotheken worden georganiseerd?”
Huisarts goed geïnformeerd en een tevreden klantengroep?
Na een goede screening op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de huisarts vervolgens door middel van een overdrachtsformulier geïnformeerd. De huisartsen zijn dan ook positief over de testdagen VRM, het is een activiteit die in huisartsenpraktijken vaak al iets langere tijd op de verlanglijst staat. “Zeker zo belangrijk vinden wij de reactie van de klanten,” besluiten Irshaad Habieb en Theo Lijding. “Mensen zeggen dat we in ze zorg veel meer preventief aan de slag moeten en dat juist de apotheek zich met zijn veel lagere drempel dan de huisartsenpraktijk, daar goed voor leent. Zo geven wij zorg een plaats in het dagelijkse werk in de apotheek. Daar zijn we uiteindelijk voor, dat is waar de apothekers het voor doen.”
