Astrid De Hesselle-Vos (30) staat voor de foto die ze maakte tijdens haar huwelijksreis naar de Noordkaap. Op de foto staan de gestapelde stenen bij de poolcirkel die volgens velen geluk brengen. Ook Astrid en haar man Huub droegen hun steentje bij. En geluk kregen ze: op 22 januari werd hun eerste zoon Luc geboren. Nu geniet Astrid van haar zwangerschapsverlof. Astrid: “Nee, Luc slaapt nog niet door. Maar ja. ik word wakker, geef borstvoeding en ik slaap weer verder.” Dat is precies de houding die past bij deze rustige, nuchtere apotheker.
Je hebt de studie farmacie in Utrecht gedaan. Lag deze studiekeuze voor de hand?
“Ik werd uitgeloot voor medicijnen en ben daarom farmacie in Utrecht gaan studeren. Ik had eigenlijk geen idee wat die studie inhield. Ik kom uit een klein dorpje en wij hadden alleen een apotheekhoudende huisarts. Verder niets. Maar ik hou erg van de bètavakken en eenmaal op de opleiding, beviel de studie prima. Ik ben er blij mee. Bij nader inzien past het beter bij me dan geneeskunde omdat farmacie gaat over zorg voor patiënten. Dat is voor mij de hoofdzaak. Daarnaast gaat het ook over het runnen van een bedrijf, automatisering en bijvoorbeeld personeelsbeleid. Aspecten van het vak die ik ook erg interessant vind.”
In 2008 studeerde je af, het jaar van de recessie. Wat kwam er op je pad?
“Ik heb altijd de ambitie gehad om een apotheek over te nemen. Dat wil ik eigenlijk nog steeds. Ooit. Na mijn afstuderen heb ik in verschillende apotheken gewerkt maar ik wilde graag voor mezelf beginnen. Ik heb mijn eigen bedrijf Pharmavitae opgezet en ben toen als interim apotheker aan de slag gegaan. Dat liep meteen goed. Ik vervang apothekers bij afwezigheid, vakantie of ziekte. Dan kunnen ze mij inhuren. Als interimmer kan ik met wat meer afstand naar het reilen en zeilen in een apotheek kijken. Dat heeft zijn voordelen. Ik zeg wat me opvalt, geef mijn mening. Bijvoorbeeld als er meer personeel nodig is om alles goed te laten lopen. Ik meld me en tot op heden heeft deze duidelijkheid me nog nooit iets verkeerds gebracht.”
Is er een groot verschil tussen jou en een apotheker die dertig jaar geleden begon?
“De druk van de verzekeraars is op het moment zo groot, dat het moeilijk wordt je vak uit te oefenen. Ik wil patiënten helpen, zorg verlenen. Daar heb je als apotheker tegenwoordig niet zo veel tijd meer voor. Je bent vooral bezig met regeltjes en logistiek. Heb je wel de juiste doosjes in de la liggen? Want dat wil de verzekeraar. Dat soort dingen. Het is mijn ervaring dat de druk bij ketenapotheken nog groter is. Er is een vreemde driehoeksverhouding ontstaan: een patiënt kiest een apotheek. De apotheker krijgt een relatie met de patiënt die zelf een verzekering heeft. Op een gegeven moment wil de patiënt iets van de apotheker. Vervolgens wil de verzekeraar ook iets van die apotheker terwijl de apotheker niets van de verzekeraar wil. Dat is raar.”
Wat is er beter dan dertig jaar geleden?
“De automatisering is beter. Veel beter. Daardoor is medicatiebewaking professioneler. Ik denk ook dat er een efficiencyslag is gemaakt voor het logistieke gedeelte in de apotheek. Er zijn meer standaarden en protocollen en er is meer bekend over geneesmiddelen. Het overleg met andere zorgprofessionals is verbeterd. Maar toch… “
Slaat de weegschaal de positieve kan uit?
“Als ik naar de toekomst kijk? Ik heb natuurlijk geen glazen bol. Patiënten worden steeds ouder. Er komen meer chronisch zieken en de medicatie wordt complexer. Kortom ook de behoefte aan farmaceutische zorg wordt groter. Daardoor zal bijvoorbeeld de robotisering in de apotheek verder toenemen. De laatste apotheek waar ik heb gestaan had central filling. Bijzonder efficiënt en kostenbesparend. Het ‘pakken van een doosje uit de la’ zal minder worden. Daarnaast denk ik dat het overleg tussen huisarts en apotheker zal toenemen. Die trend is al ingezet met de komst van gezondheidscentra. Ik hoorde van een pilotproject in Utrecht waar een apotheker-farmacotherapeut (AFT) als onafhankelijke professional in een huisartspraktijk werkt. Deze farmacotherapeut, levert geen medicatie meer af, maar verwijst naar de apotheek voor de medicatie. Hij heeft de beschikking over een spreekkamer voor het spreekuur. Daarnaast gaat de AFT ook thuis langs bij patiënten die niet meer naar de praktijk kunnen komen. Goede zaak lijkt me want volgens mij is het voor de buitenwacht niet altijd zichtbaar wat de meerwaarde van een apotheker is.”
Meer transparantie?
“Inderdaad meer transparantie. Meestal staan er twee assistentes achter de balie en vervolgens lopen er op de achtergrond mensen op en neer. Patiënten moeten dikwijls lang wachten en begrijpen niet waarom. Als ik bij de kapper zit en vertel over mijn vak, krijg ik te horen: ‘Goh leuk, je bent apothekersassistent.’ ‘Nee, ik ben apotheker.’ ‘Oh, kan dat ook? Wat is het verschil?’ En pas geleden vertelde ik een vriendin over de medicatiereviews die ik hou. Toen zei ze: ‘Dus ik kan naar een apotheker gaan met een vraag over medicatie?’ Dan denk ik, hier valt echt nog een wereld te winnen!”
En kleine Luc? Hij deed braaf zijn middagdutje. Misschien droomde hij wel over later. Over Luc de brandweerman!
Dit is het vijftiende artikel in de reeks: ‘Drijfveren’. Van het laagste punt in Nederland Nieuwerkerk aan den IJssel, tot het hoogste punt de Vaalserberg, vertellen apothekers over zichzelf, hun vak, hun ambities en de keuzes die ze maken. Een kijkje in de keuken van uw jonge collega: Astrid De Hesselle-Vos, Pharmavitae. Waarneming, projectwerk, nascholing en ICT.
Tekst en fotografie: Cai Vosbeek
