Toegegeven het ligt voor de hand en je kunt het één keer doen in een tijdschrift voor apothekers: iets schrijven over dat ándere recept… voor eten.
Maar als je het over Schotland hebt, ontkom je er bijna niet aan. De Schotten zijn trots op hun afkomst, hun tradities, hun Schotse ruit, hun clan en hun land. Dit geldt ook voor de traditionele Schotse gerechten. In Schotland, vooral in de Hooglanden worden deze gerechten regelmatig gegeten. Dus voor deze ene keer dan: onder aan dit artikel het recept voor Scottish Eggs*.
Nu het echte werk. Aan het woord is Matt Barclay, apotheker en beleidsmedewerker bij Community Pharmacy Scotland (CPS), de belangenorganisatie van openbare apothekers in Schotland. CPS is de stem van deze beroepsgroep ten noorden van ‘the Border’. Matt is 34 jaar en woont in de buurt van Falkirk, tussen Glascow en Edinburgh. Tot het vorig jaar werkte hij fulltime in een openbare apotheek.
Hoe worden openbare apotheken in Schotland gefinancierd?
Matt: “Openbare apothekers in Schotland zijn voor hun inkomen afhankelijk van de overheid. Bijna 90% van het inkomen van apothekers komt via restitutie door de National Health Service (NHS). Een klein gedeelte van het inkomen komt voort uit de verkoop van OTC-middelen en toiletartikelen. In april 2011 heeft de Schotse regering de eigen bijdrage op voorgeschreven recepten afgeschaft. In Schotland betaalt niemand voor medicatie op voorschrift. Deze maatregel leidt regelmatig tot discussies in het Parlement maar ook daarbuiten.”
Werken er veel Schotse apothekers bij ketens?
“Schotland telt 1234 openbare apotheken; 1 apotheek per 4100 inwoners. Ongeveer 50% van deze apotheken zijn onderdeel van een keten. Dit percentage is al jaren zo en daarmee is een zeker evenwicht ontstaan tussen kleine zelfstandige apotheken en grotere ketens. Het is afwachten of dit in de toekomst ook zo blijft. De meerderheid van de apothekers die bij ketens werken, is in loondienst.”
In mei 2010 werd in Schotland de Chronic Medication Service (CMS) gelanceerd. Wat zijn de ervaringen met deze service?
Matt: “CMS is een systeem van geïndividualiseerde farmaceutische zorg voor chronische patiënten. Het is de bedoeling dat dit model besparingen oplevert en de gezondheid van pa- tiënten verbetert. Apothekers registreren chronische patiënten en leggen alle interventies vast in een landelijk web-based systeem: Pharmacy Care Record. Met dit systeem kunnen apothekers voor de NHS inzichtelijk maken welke zorg ze aan deze groep chronische patiënten leveren. CMS is nog niet volledig uitgerold maar op basis van de registratie van 100.000 patiënten hebben we onlangs onze vergoedingenstructuur kunnen aanpassen, zodat deze meer overeenkomt met de inspanningen die wij voor deze groep patiënten verrichten. CMS staat nog in de kinderschoenen dus ik kan verder niet vooruitlopen op de resultaten. We verwachten pas een volledige implementatie in 2014.”
Heeft Schotland te maken met bezuinigingen in de gezondheidszorg?
Matt: “Reken maar. Wij moeten flink investeren in efficiëntie en kostenreductie maar vooralsnog heeft dit niet geleid tot directe vermindering van de kosten van de gezondheidszorg. De zorg staat onder toenemende druk om op een effectievere manier te werken. Apothekers hebben de afgelopen tien jaar hun dienstverlening verder ontwikkeld en aangepast en komen hiermee tegemoet aan de wens voor meer en frequenter persoonlijk patiëntencontact. Dit is in lijn met het streven van de Schotse overheid om ziekenhuiszorg te verminderen en over te hevelen naar de eerstelijnszorg.”
Vind je dat de National Health Service moet worden gereorganiseerd?
“Er wordt algemeen erkend dat de NHS zich moet aanpassen aan de uitdagingen van de toekomst zoals een toenemende vergrijzing en complexere zorg. Hoe dit eruit zal zien, is onderdeel van een nationaal debat waarbij de huidige regering de integratie van gezondheidszorg en sociale zorg als speerpunt heeft. Wij geloven dat openbare apotheken in Schotland een sleutelrol kunnen spelen binnen het toekomstige National Health Service-systeem. Vorig jaar hebben we een visiedocument gepubliceerd waarin we uiteenzetten waar de uitdagingen liggen en de mogelijke oplossingen.”
Hoe denk jij over de online-apotheken?
“Binnen de huidige wetgeving zijn online-apotheken niet toegestaan. Wij geloven in direct contact met de patiënt, face-to-face. Alleen op deze manier kun je volgens mij komen tot een doeltreffende dienstverlening. Wel verwelkomen we nieuwe technische mogelijkheden zoals bijvoorbeeld skype. Maar hoe je het wendt of keert, we hebben nog een lange weg te gaan voordat deze nieuwe mogelijkheden een rol van betekenis zullen gaan spelen binnen de farmacie.”
Hoe zie je de toekomst?
“Er zijn veel ontwikkelingen gaande. De relatie tussen apotheker en producent is aan verandering onderhevig. De invloed die deze verandering heeft op de farmaceutische zorg wordt interessant. De rol van de openbare apotheker bij het ondersteunen bij stoppen met roken, het verminderen van alcoholgebruik en het voorkomen en behandelen van obesitas wordt in Schotland inmiddels onderkend. Ik denk dat de openbare apothekers zich meer zullen focussen op patiëntgerichte zorg en qua omzet minder afhankelijk zullen worden van het aantal voorgeschreven medicijnen. Technologische ontwikkelingen zullen we moeten blijven omarmen om efficiency te vergroten bij het leveren van de juiste zorg, aan de juiste persoon, op het juiste tijdstip, op de juiste plek.”
* Scottish Eggs (6 pers): 6 koude hardgekookte eieren; 500 gr halfom gehakt; 1/2 kop bloem; 2 geklopte eieren; 3/4 kop paneermeel. Plantaardige olie om in te frituren. Pel de eieren. Verdeel het gehakt in 6 gelijke porties en druk dit plat. Rol elk ei door de bloem en vouw steeds 1 portie gehakt om het ei heen. Maak er een bal van zonder scheurtjes. Rol dit door het geklopte ei en daarna door het broodkruim. Rol het daarna nogmaals door het ei en het broodkruim. Frituur de ballen in olie van ongeveer 180 graden. Bak elk ei ongeveer 4-5 minuten totdat het gehakt gaar is en mooi bruin. Eet smakelijk!
Dit is een artikel uit FarmaMagazine nr. 2 2012
Tekst: Cai Vosbeek