Brocacef gaat met zorgverzekeraars, fabrikanten en de aangesloten BENU Apotheken aantonen dat kwaliteit van zorg in de apotheek leidt tot lagere kosten in de eerste en de tweede lijn. Recent is het eerste project rondom COPD in Friesland gestart. “Het wordt tijd dat we de patiënt echt centraal stellen”, stelt Frank Grosse-Natrop, managing director van Brocacef Groep.
Een roerige tijd, zo typeert managing director Frank Grosse-Natrop de afgelopen periode. Met de naamswijzigingen voor de ondernemingen van de Brocacef Groep kan de organisatie zich beter profileren. Een positieve ontwikkeling, maar in schril contrast tot de stevige reorganisatie. Op het hoofdkantoor in Maarssen verdwenen 40 mensen, in de 117 apotheken in eigendom gemiddeld 1 medewerker per vestiging. “Reorganiseren brengt natuurlijk veel onrust met zich mee, maar in ons geval ook begrip: deze ingreep was gewoon nodig om er sterker uit te komen.”
Had u deze reorganisatie niet kunnen voorkomen?
“Ik was in het recente verleden te positief over de invloed van marktwerking en vrije prijzen in de farmacie op ons bedrijfsresultaat. Bij de invoering van het preferentiebeleid en vrije prijzen vertrouw je erop dat gemaakte afspraken met alle partijen ook in de praktijk worden nagekomen. Dat was echter niet het geval. Wij en onze apothekers zijn de afspraken nagekomen, maar dat geldt niet voor alle deelnemende partijen. De veranderingen waren ook zo groot dat niemand goed heeft kunnen inschatten wat voor impact ze zouden gaan hebben. Recente cijfers van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) laten zien dat de uitgaven in farmaceutische hulp (827 miljoen) en hulpmiddelen (116 miljoen) zijn teruggebracht. Deze revolutie heeft enorme impact op de farmacie en op ons. Dat heeft me verrast. ”
Is er nu einde aan de onrust?
“In onze organisatie is er weer rust. Ik ben trots op hoe onze mensen met de reorganisatie zijn omgegaan. Onze mensen maken ook het verschil. In de afgelopen, moeilijke, periode bleek dat gelukkig ook weer onze grote kracht. De markt zal echter altijd in beweging blijven. Zorgverzekeraars hebben door het preferentiebeleid zo veel geld kunnen binnenhalen dat ik niet verwacht dat ze dat ooit gaan investeren in de zorg of in het verlagen van de premie. Dat geld houden ze vast en zien wij niet terug.”
Wat moet er veranderen om te komen tot een stabiele markt?
“Zorgverzekeraars willen dat apothekers doelmatig werken en aantoonbare kwaliteit leveren. Voordat apothekers die stap kunnen zetten moeten zorgverzekeraars echter investeren in de apotheek. Maar dat doen ze nu niet. Dan blijf je om elkaar heen draaien. Daarnaast was het vertrouwen tussen zorgverzekeraars en zorgverleners weg. En zonder vertrouwen kom je nergens. Er is maar een manier om uit deze impasse te komen en dat is veel met elkaar praten. Praten levert begrip voor elkaars standpunten op. Vandaar dat we onlangs alle zorgverzekeraars hebben uitgenodigd op ons bedrijf om nader met elkaar kennis te maken. En ik heb het gevoel dat het werkt. Langzaam ontstaat er begrip voor elkaars situatie. Veel contact leidt uiteindelijk tot betere contracten tussen zorgverzekeraar en zorgverlener.”
Ondertussen dreigt u met een stop op leveren.
“We konden niet anders. De fee voor distributie is weliswaar iets verhoogd, maar nog lang niet genoeg. Er komen nieuwe regels vanuit Brussel die ons dwingen tot investeringen in verpakking en distributie. Denk aan verplichting om via tracing geneesmiddelen tijdens de distributie te kunnen volgen. En aan de verplichting voor batch tracking. Ook moet de groothandel bij de uitlevering van geneesmiddelen toezien of deze verzegeld en onbeschadigd zijn. Dergelijke systemen kosten geld. Dus de discussie over de fee is nog niet afgerond.”
Is Nederland niet te klein voor vijf volgesorteerde groothandels?
“Ik heb veel respect voor mijn collega’s van Alliance, Mediq, Mosadex en Pluripharm. We werken allemaal buitengewoon efficiënt. Dat vindt zelfs Minister Schippers van VWS. Dus je hoort mij niets zeggen over te veel groothandels in ons land.”
Hoe kijkt u aan tegen de toekomst van de apotheek?
“Ik ben nog steeds positief over de toegevoegde waarde van de apotheker. Ons werk wordt gewaardeerd door de patiënt, we leveren zorg dicht bij de patiënt, precies waar ook Minister Schippers voor staat. En die meerwaarde van de apotheek lees ik ook uit het rapport van de verkenners Rinnooy Kan en Reibestein: de apotheker kan veel meer dan hij nu laat zien en waar hij voor wordt betaald. Maar of die toegevoegde waarde ook direct leidt tot een beter beleg op de boterham van de apotheker, dat is nog maar de vraag.”
Hoe ziet het gewenste businessmodel van de farmacie er uit?
“In het huidige businessmodel zorgt de apotheek voor de distributie van het geneesmiddel en de begeleiding van de patiënt door middel van zorgmodules. Brocacef Groep heeft alle ingrediënten in huis om deze taak van de apotheek ook goed in te vullen. Maar stellen we de patiënt wel echt centraal? Ik denk het niet. Nog niet. We moeten nu eens echt de slag maken dat we zorg rondom de patiënt goed gaan organiseren. Dat willen we allemaal wel, maar het gebeurt in de praktijk nog onvoldoende. Dat begint bij de gesprekken met zorgverzekeraars. De eerste minuut gaat het nog over de patiënt, daarna alleen maar over geld. Dat moet anders: de patiënt moet het onderwerp van gesprek zijn, niet alleen de centen. Daarin pakken we ook onze verantwoordelijkheid.”
Hoe gaat Brocacef de patiënt dan echt centraal stellen?
“Voor ons staat de patiënt overal centraal, zowel aan de balie als op het internet. Uit een test van het dagblad AD kwam www.mijnmedicijnonline.nl van BENU Apotheek als beste uit de bus als het gaat over de betrouwbaarheid van internetapotheken bij de levering van het antibraakmiddel Domperidon. Van de tien onderzochte online apotheken was ‘mijnmedicijnonline’ de enige waarbij de aflevering volgens de strikte procedures verloopt. Daarnaast zijn we een samenwerking gestart tussen De Friesland Zorgverzekeraar, de fabrikanten AstraZeneca, Boehringer Ingelheim, GlaxoSmithKline, Janssen, en de KNMP en onze BENU Apotheken: genaamd ‘Initiatief Patiëntenzorg Farmacie’ (IPF). Dit heeft geleid tot het therapietrouwproject ‘IPF, Samen voor COPD’. Hiermee verwachten we dat samenwerking tussen marktpartijen, het gebruik van bewezen interventies en de kwaliteit van farmaceutische zorg door apothekers aantoonbaar leidt tot lagere kosten in de totale zorgsector, dus ook in de tweede lijn.”
Er zijn toch al zorgprojecten met industrie en zorgverzekeraars?
“Natuurlijk, wij en ook andere apothekenorganisaties doen al zorgprojecten. Maar het is de eerste keer dat op deze grote schaal wordt samengewerkt tussen zorgverzekeraar, meerdere fabrikanten en de apotheek. Dit leidt tot een veel beter inzicht in de uitkomsten: gezondheidswinst en kostenbesparing. We starten met een kleine populatie in Friesland en als het een succes wordt, en daar twijfel ik niet aan, willen we het uitbreiden naar andere regio’s en naar andere indicaties.”
Zorgprojecten leiden tot scheiding van zorg en handel?
“De sector praat al heel lang over het scheiden van handel en zorg. Zonder succes. De komende tijd zullen wij en ook andere apothekenorganisaties met nieuwe projecten en plannen komen. Mediq doet nu een proef met afhaalbalies in de Jumbo-supermarkt. Dat is een vorm van innovatie. Voor ons geen reden om die stap ook te zetten. Wij komen nu met een groot project waarin we willen aantonen dat kwaliteit van zorg in de apotheek leidt tot lagere zorgkosten. Zo zullen er bij ons, maar ook bij onze collega’s nieuwe initiatieven komen die moeten leiden tot nieuwe businessmodellen voor de farmacie.” ❦
Over vijf jaar
“De afgelopen periode hebben we een forse groei gehad in het aantal franchisenemers van BENU Apotheek. Franchisers zijn zelfstandige apothekers en die houden ons scherp. Samen met de apotheken in eigendom zijn we op weg naar de 300 onder de vlag van BENU. We groeien door overname van apotheken en door zelfstandige apotheken die zich aansluiten bij ons. Over vijf jaar hebben we laten zien dat Brocacef in staat is de kosten in de eerste lijns farmaceutische zorg te beheersen tegen de juiste kwaliteit. Verder zie ik tal van initiatieven ontstaan die moeten leiden tot nieuwe businessmodellen in de farmacie.”
Brocacef in beeld
Brocacef Groep maakt deel uit van de Duitse Phoenix group, een internationale onderneming met vestigingen in 23 Europese landen en ruim 20.000 medewerkers. Door de fusie met LLOYDS Apotheken is Celesio AG minderheidsaandeelhouder van Brocacef Groep. Celesio AG is actief in 27 landen en heeft ongeveer 47.000 medewerkers. In Nederland telt Brocacef ruim 2.000 medewerkers. Naast de volgesorteerde groothandel en de BENU Apotheken bestaat Brocacef Groep uit: Groothandel, Maatmedicatie, Supplies en Services, Ziekenhuisfarmacie en Zorglogistiek.
Tekst: Niels van Haarlem
Fotografie: Frank Groeliken
