Geachte aanwezigen, staat u mij toe deze ‘droomrede’ tot u als leden van de Staten-Generaal uit te spreken.
Het kabinet legt de basis voor een duurzame, sociale en gezonde samenleving. Dit is ook de stellige overtuiging van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Om tot deze basis te komen is een ingrijpende paradigmaverschuiving in de zorg noodzakelijk.
De houdbaarheid van ons centraal geleide neoliberalistische systeem heeft de grenzen van betaalbaarheid, toegankelijkheid en solidariteit bereikt en tart de geloofwaardigheid van het systeem. Ingegeven door maatschappelijke veranderingen zal de zorg in snel tempo groeien naar een netwerksamenleving waarin waardecreatie in de zorg centraal staat. Deze waardecreatie zal de komende jaren in toenemende mate bepalend zijn voor de contractering door zorgverzekeraars.
Beschermde monopolies worden afgebroken waardoor dominante instituties worden gedwongen zich te oriënteren op hun aanbod en verouderde verdienmodellen. Het ministerie ziet het als haar belangrijkste taak een corrigerende bijdrage te leveren aan de beeldvorming rondom de zorg als frauderend instituut waar verspilling aan de orde van de dag is.
Een nadrukkelijke inspanning is vereist om de gevolgen van de huidige financieringssystematiek te onderzoeken, aangezien deze heeft geleid tot vergaand domeindenken in de zorg. Dit domeindenken is door de financieringssystematiek geïnstitutionaliseerd en heeft geleid tot perverse prikkels en contracteringsvormen in alle lagen van de zorg.
Het ministerie rekent het tot haar taak de opbrengsten van de zorg te kunnen alloceren, ook als deze andere ministeries dan VWS ten deel vallen. Het vertrouwen in de zorg dient te worden hersteld door zorgprofessionals te faciliteren in het onderdeel zijn van de oplossingen in de zorg. Innovatie en veranderde maatschappelijke verwachtingen over de zorg vereisen een vergaande digitalisering waarbij de zorg de vraag volgt. Voor het ministerie van VWS zal dit een inspanningsverplichting met zich meebrengen om de effecten van gereguleerde marktwerking op haar houdbaarheid te toetsen en haar verantwoordelijkheid hierin te nemen.
Zo zal de rol van de NZA, ACM, en het College voor Zorgverzekeringen worden onderzocht en zal, nadrukkelijker dan voorheen, het Ministerie van VWS de verantwoordelijk nemen om samenhang tussen de zelfstandige bestuursorganen te genereren.
Dit vereist binnen het bestuurlijk apparaat een ingrijpende attitudeverandering welke het vertrouwen in de zorg dient te herstellen. VWS zal haar verantwoordelijkheid vormgeven door integrale afstemming tussen de convenanten en bestuurlijke akkoorden zoals recent gesloten in de zorg.
Derhalve dient een consistente meerjarenvisie overtuigend aan de Tweede Kamer te worden voorgelegd en daarmee bij te dragen aan het herstel van vertrouwen in de zorg.
Via sociale media zullen burgers actief worden betrokken bij beleidsvorming en besluitvorming. Het ministerie zal open en transparant communiceren. Dit zal zorgprofessionals, bedrijven en overheden met elkaar verbinden. Daardoor zullen nieuwe samenwerkingsvormen ontstaan. Nieuwe verdienmodellen zullen hun intrede doen in een samenleving waarin ieder individu haar verantwoordelijkheid kan nemen en invulling geeft aan zijn/haar eigen (zorg)droom.
Aan U zal actief meedenken en besluiten worden gevraagd bij de zwaarwegende beslissingen, die nodig zijn om een ingrijpende paradigmaverschuiving mogelijk te maken. U mag zich daarin gesteund weten door het besef dat velen U wijsheid toewensen en met mij om kracht en Gods zegen voor U bidden.
Henk Pastoors
