Ketamine wordt gebruikt tegen pijn of als narcosemiddel in de gezondheidszorg en diergeneeskunde. Het wordt daarnaast gebruikt voor recreatieve doeleinden, als zogenaamd (dissociatief) tripmiddel. Steeds meer jongvolwassenen gebruiken ketamine in het uitgaansleven. Het wordt dan meestal gesnoven, waarna na 5 tot 15 minuten het effect optreedt dat ongeveer een uur aanhoudt. Sinds 2015 is het aandeel incidenten op spoedeisende hulpposten meer dan verdubbeld. Gebruikers hadden daarbij met name last van angstklachten.
Het Trimbos Instituut heeft een factsheet Ketamine uitgebracht, met veel achtergrondinformatie over het gebruik van dit middel. De effecten van ketamine zijn afhankelijk van de dosering, het lichaamsgewicht en de ervaring die iemand met het middel heeft. Bij ketamine treedt namelijk relatief snel gewenning op. Een hogere dosis is dan nodig om hetzelfde effect te bereiken.
Effecten
Waarom is het middel zo populair in het uitgaanscircuit? Vooral vanwege de
milde, alcoholachtige, dromerige uitwerking, waarbij gebruikers euforisch,
lacherig en ontspannen zijn. Dat is althans het gewenste effect. Ketamine zorgt
ook voor dissociatieve effecten of een gevoelsmatige scheiding tussen lichaam
en geest. Gebruik van ketamine is echter bepaald niet zonder gevaar. Wanneer
een (te) hoge dosis ketamine wordt genomen, kunnen gebruikers een zogenoemde
‘K-hole’ ervaren. Ze kunnen zich dan niet bewegen en kunnen niet praten, lijken
zich in een andere wereld te bevinden en omschrijven dat zij door een tunnel op
weg zijn naar het licht. Sommigen hebben het gevoel (bijna) dood te gaan.
Een overdosering ketamine kan coma en zelfs overlijden als gevolg hebben. Voor zover bekend komt een fatale overdosering gelukkig niet vaak voor, omdat het verschil tussen een ‘recreatieve’ dosering en een toxische dosering groot is. Het aantal sterfgevallen door het gebruik van ketamine is overigens niet bekend. Er bestaat in ons land geen verplichte registratie specifiek voor druggerelateerde sterfgevallen.
Langdurig gebruik
Bij langdurig en frequent gebruik van ketamine kunnen problemen aan de
urinewegen ontstaan. Deze gaan soms gepaard met heftige buikpijnaanvallen.
Daarnaast zijn er aanwijzingen dat een aantal cognitieve functies (met name het
geheugen) kan verslechteren. Het is nog niet bekend of deze afwijkingen blijvend
zijn.
Geneesmiddelenwet
Vanwege de geneeskundige toepassingen valt ketamine onder de Geneesmiddelenwet. Zonder vergunning of doktersrecept is het produceren, verhandelen of in bezit hebben van ketamine strafbaar. Mogelijk is ketamine ook effectief bij de behandeling van therapieresistente depressie. Onderzoek hiernaar is nog gaande.
