De een is praktiserend apotheker op een paar honderd meter afstand van het bureau van de KNMP. De ander, ook apotheker, heeft een loopbaan in de internationale farmacie. Rik van der Meer en Sjaak de Vries zijn beiden apotheker en kandidaat om als voorzitter van de KNMP de farmacie uit het slop te halen.
De crisis in de farmacie is groot, het vertrouwen van de achterban in de KNMP als organisatie is laag en de financiële pijn die apothekers voelen begint ondraaglijke vormen aan te nemen. Dat er iets moet gebeuren is duidelijk. De districtsbijeenkomsten van de KNMP zijn dan ook nog nooit zo goed bezocht. Overal in het land vertellen Sjaak de Vries en Rik van der Meer waarom zij de beste voorzitter van het hoofdbestuur zouden zijn. Op 18 december wordt bekend gemaakt wie Jan Smits opvolgt, die in deze editie van FarmaMagazine reflecteert op wat er de afgelopen jaren bereikt is.
Sjaak de Vries
Sjaak de Vries was de afgelopen maanden twee keer verrast: toen hij gevraagd werd om kandidaat voorzitter te worden en toen een tweede kandidaat zich meldde. De komst van Rik van der Meer sterkt hem in zijn gedachte dat de leden van de KNMP zich niet herkennen in het beleid van de organisatie. “Ja, het is crisis. De achterban is ontevreden over de KNMP. Dat wil ik herstellen. Het is van groot belang dat we werken aan het herstel van het vertrouwen, binnen onze eigen achterban en tussen de beroepsgroep en stakeholders als verzekeraars, politiek en VWS. In 170 jaar KNMP is het vaker hommeles geweest. En ook nu komen we er sterker uit: eenheid blijft onze kracht.”
Rik van der Meer
Structuur KNMP
Waar is er volgens De Vries misgegaan? “De zelfstandige apotheker en de ketens herkennen zich niet langer in de KNMP. De structuur van de KNMP moet dan ook veranderen. De beroepszaken moeten los komen van de bedrijfszaken die nu behartigd worden door het bedrijfscollege en de CEO voor de zelfstandigen. Het liefst houd ik de bedrijfszaken binnen de muren van de KNMP, maar als dat niet kan, dan moeten we meer afstand nemen. Kijk naar de federatiestructuur van de KNMG. Met een soort van NHG als de club van de inhoud. Daarnaast is de KNMP er niet in geslaagd de positie van de apotheker bij VWS en politiek helder neer te zetten. We zijn te netjes geweest, hadden sneller en vaker ‘nee’ moeten zeggen als we weer eens gepakt dreigden te worden door zorgverzekeraars of politiek. Ik predik geen revolutie, want je wint de strijd alleen in de wandelgangen. Met mijn bestuurlijke ervaring weet ik daar de weg. Kan ik het vertrouwen herstellen. En als het ons onvoldoende lukt om deuren geopend te krijgen, dan moet er op de juiste moment een politiek zwaargewicht bij. Voorzitter van het HB zie ik dan ook als een full time job. Dat doe je er niet even bij.”
Bedrijfsmatige KNMP
De Vries kan terugkijken op een carrière die begon als eigenaar van een openbare apotheek. Na tien jaar praktijk volgden marketing- en managementfuncties bij Interpharm en Kring. Tot eind 2011 was hij verantwoordelijk voor de distributie en apotheekactiviteiten van grootmacht Alliance Boots. “Wanneer de structuur van de vereniging KNMP is aangepast zullen de activiteiten van het bureau daar beter op moeten aansluiten. Daar moeten we zakelijk naar kijken. Dat is ook een van de verschillen met Rik van der Meer: waar hij zich profileert als apotheker uit de praktijk, breng ik daarnaast veel bestuurlijke en bedrijfsmatige ervaring mee.”
Taal van de apotheker
Ook Rik van de Meer heeft het bureau van de KNMP in het vizier. Letterlijk, want zijn twee apotheken in Den Haag bevinden zich op een steenworp afstand van de organisatie. “De KNMP moet stoppen met zaken die elders worden gedaan. En het mag allemaal efficiënter”, aldus Van der Meer.
Waarom is hij kandidaat? “Ik neem mijn verantwoordelijkheid. Jarenlang heb ik me sterk gemaakt voor het prachtige vak van apotheker. Als lobbyist voor de Napco, om artikel 19 met succes te behouden, de strijd tegen maatregel De Geus en als voorzitter van het departement Den Haag. Het voelt als mijn plicht om nu op te komen voor het vak van apotheker en voor de zelfstandige apotheker. Ik heb niets tegen ketenapotheken. Zolang die er zijn is dat goed voor de positie van de zelfstandig ondernemer. Als apotheker sta ik met mijn poten in de klei. Ik voel de pijn die apothekers lijden ook in mijn eigen portemonnee. 100.000 euro verlies dit jaar! Dat is ook het grote verschil met Sjaak de Vries: ik speek de taal van de apothekers van vandaag. En als praktiserend apotheker kan ik beter bij VWS en zorgverzekeraar verwoorden waar de pijn zit.”
“Inhoudelijk hebben we de wind mee. Apothekers worden gewaardeerd door huisarts en patiënt. We nemen deel aan samenwerkingsverbanden in de eerste en tweede”, stelt Van der Meer. “De KNMP is er echter onvoldoende in geslaagd onze boodschap zo over te brengen dat het heeft geleid tot resultaat in de exploitatie van de apotheken. Met als gevolg dat de apotheker de regie kwijt is geraakt welke geneesmiddelen hij aflevert aan de patiënt. Dat is onverteerbaar. Ik ga tot het uiterste om te zorgen dat de apotheker weer aan de knoppen draait bij het afleveren van geneesmiddelen. Desnoods vechten we door tot aan het hoogste rechterlijke orgaan: de regie komt weer bij de apotheker.”
Jan Kees
Van der Meer ziet de combinatie tussen zijn werk als apotheker met het voorzitterschap als toegevoegde waarde. “Mijn telefoon staat altijd aan, heb een reistijd van 5 minuten en ken Den Haag van binnen uit. Bovendien komt er een politiek zwaargewicht naast mij. Dat roep ik al zeven jaar, maar nu moet het gebeuren. Iemand als Jan Kees de Jager, de voormalig minister van Financiën. Zo iemand moeten we hebben! Een zwaargewicht en een praktiserend apotheker krijgen samen meer voor elkaar. Zo denken veel leden er ook over.”
Tekst: Niels van Haarlem
Fotografie: KNMP