‘Konijnen fokken’, antwoordde hij. Daarvoor wilde hij zijn baan als melkcontroleur bij de coöperatie wel opzeggen. Deze veertiger was al vroeg in een midlifecrisis terechtgekomen. Zijn halve leven lang had hij de kwaliteit van melk geanalyseerd en nu was het welletjes. In mijn optiek wilde hij de ene nachtmerrie verruilen voor de andere, maar oké. Ik zei hem dat het goed was om dromen na te jagen, schepen te verbranden, uitdagingen aan te gaan.
Vijf jaar na dato spreek ik hem weer. En nog altijd is hij melkcontroleur. Wat is dat toch, dat je zo verkleefd bent met wat je hebt en de drempel om jezelf opnieuw uit te vinden zo hoog is? Dat – zelfs wanneer de melk je tot aan de lippen staat – je blijft worstelen? En blijft dwepen met je eigen klaagzang?
Het overkomt de besten. Richard Branson bijvoorbeeld. Die hield ook veel te lang vast aan zijn Virgin Records. ‘There will always be rock albums’, hield hij zichzelf voor. Maar zijn platenzaken werden ingehaald door de realiteit. Klanten gingen massaal muziek kopiëren en downloaden op MP3-spelers. Inmiddels heeft de iTunes-store van concurrent Apple 25 miljard betaalde muziekjes afgeleverd. Toch zou Branson Branson niet zijn als hij zijn lievelingsscheepje niet had verbrand: na 22 jaar Virgin Records verkocht hij zijn beloved darling voor bijna 1 miljard dollar aan EMI. ‘Dan maar de luchtvaart in’, riep Branson. En hij lacht nog steeds van oor tot oor.
‘Degene die zich het best aanpast, zal overleven’, zei Charles Darwin al. Maar ondanks Darwin en Branson blijft de muziekindustrie behept met dovemansoren. Inmiddels is de schuld van Free Record Shop zo hoog opgelopen dat Hans Breukhoven zijn 42-jaar oude imperium aan de straatstenen niet kwijt kan. De farewell song voor de 170 winkels en 800 medewerkers is ingezet. Vanessa koos al eerder het hazenpad. Ja, die wel!
Wat kunnen apothekers hiervan leren? Veel! Bijvoorbeeld dat niets bij het oude blijft. Dat je tijdig de bakens moet verzetten. Dat je adaptief moet ondernemen, of – zoals dat tegenwoordig heet – agile. Je kunt natuurlijk denken dat er altijd apothekerspraktijken zullen zijn, maar het lijkt verstandig ook eens naar de dynamiek van de markt te kijken. Die markt blijft niet eeuwig dichtgetimmerd. Apothekers moeten meebewegen in de struggle to survive. Niet de sterkste zal overleven, niet de grootste, maar degene die zich het best aanpast.
De wereld waarin apothekers acteren verandert meer en meer in een communicatiemaatschappij. Als apothekers zich buiten die communicatiekringen plaatsen, dan missen zij de slag. Van buiten naar binnen kijken is daarom het devies en niet vasthouden aan bestaande concepten. Daar is ooit ook grootgrutter De Gruyter aan ten onder gegaan (bekijk de oude foto’s en zie de parallellen met een apotheek!) ten koste van Albert Heijn, die koos voor grootschaligheid en zelfbediening.
Vasthouden aan traditie betekent dat er 25 miljard klanten weglopen en je gaat hallucineren over konijnen. Misschien hou je dan Vanessa over, die in een mantelpakje van konijnenbont langskomt om een pilletje voor de troost. Een bittere pil, die je graag laat passeren. ❦
Ruud van der Donk is communicatieadviseur en merkenstrateeg bij triadesk.farma.
