Zie ik breede rivieren
Traag door oneindig
Langland gaan
Rijen ondenkbaar
ijle populieren, nee wacht… tractoren
…heel veel tractoren op weg naar Stroe. Dat was het beeld dat midden juni ons polderland sierde.

Een stilstaande economie en thuiswerken heeft de afgelopen 2 jaar het stikstofprobleem niet opgelost. We zijn nog aan het opstarten, files zijn nog niet op het oude niveau en ook de NS rijdt nog altijd niet met volle treinen, maar nu al blijkt dat, als straks (in of na de herfst) de maatschappij weer op full speed is we – ondanks een soort van opgelegde, ingelaste adem pauze – uit ons maatschappelijk jasje zijn gegroeid en dat de gescheurde naden niet zomaar meer te repareren zijn. De maakbaarheid van ons handelen lijkt zijn grenzen te hebben.
We willen reizen, maar vliegtuigen blijven aan de grond, we willen uit eten, maar er is geen bedienend personeel. We willen gezond zijn, maar ook de zorg, die zonder adempauze, stug door boemelt, kraakt en piept bij iedere hobbel die in de weg zit. Personeelstekorten, wachtlijsten, betaalbaarheid en toegankelijkheid: de lijst met uitdagingen is lang en al polderend proberen we, net als de rivieren in het trage laagland, ons een weg te banen naar een betere en zekerder toekomst.
Een weinig rooskleurig beeld, en toch denk ik dat we alle reden hebben om optimistisch te zijn. Want hoewel het gedicht hierboven Herinneringen aan Holland heet en mijmeren over een beter, eenvoudiger verleden soms een heel aangename activiteit kan zijn, toch denk ik dat de barsten die we nu allemaal zien én voelen ons gaan helpen het systeem, onze maatschappij, opnieuw in te richten.
De genoemde uitdagingen zijn niet pas de afgelopen twee jaar (of kort daarvoor) ontstaan. We praten er al decennia over: stikstofuitstoot en tekorten in de zorg. En alhoewel we heel goed wisten dat het anders moest, bleven we graag doen wat we al deden, zowel professioneel als privé. Blijkbaar moeten we grenzen echt aan de lijve ervaren voordat we veranderen.
Vraag is of we het lef hebben om herinneringen aan het verleden los te laten en samen een nieuwe systematiek op te zetten die niet de naden in ons oude pak herstelt maar wat gaat aanvoelen als een volledig nieuwe outfit. Een complete make over. Wat voor een dergelijk metamorfose nodig is, is dat we niet alleen onze eigen grenzen verleggen, maar ook anderen toelaten binnen onze gebarsten grenzen. Problemen het hoofd bieden met de kennis die we hadden blijkt niet de oplossing, we zullen daarom open moeten staan voor onverwachte ideeën en inzichten van binnen én van buiten onze sector.
Denkend aan de zomer is het nu de tijd om het oude maatpak in een kledingzak te stoppen en ruimte te maken voor een volledige nieuwe garderobe.
Maayke Fluitman is apotheker en eigenaar van care2create en de SelfCareFactorY.com. Haar focus ligt op het adviseren en ontwikkelen van diensten en producten op het gebied van self care, wellness en healthcare.