“Er zit een slim filter in. Hierdoor wordt het aantal medicatiesignalen kleiner. Van 50 bladzijden medicatiesignalen op één dag naar veel minder. Dat levert een veel efficiëntere medicatiebewaking op,” zegt apotheker Jaap Dik over Clinical Rules. FarmaMagazine verklaart nader.
Is dit een opstap naar meer patiëntspecifieke farmaceutische zorg?
Apothekers in Nederland hebben sinds kort meer bevoegdheden om zorg op maat te leveren. Zo ontvangen apothekers sinds 2013, na toestemming van de patiënt, laboratoriumgegevens over bijvoorbeeld de nierfunctie. Met die informatie en overige patiëntkenmerken kunnen apothekers de medicatiebewaking nauwkeuriger afstemmen op de behoefte van de individuele patiënt.
Wat streven de initiatiefnemers van Clinical Rules, die zijn verenigd in Statusscoop, met een aanvullende stap in medicatieveiligheid na?
Een veilige infrastructuur voor het uitwisselen van relevante patiëntgegevens, evenals een goed kennissysteem, ontbreken op dit moment. Terwijl de wetgever wel aanvullende voorwaarden voor medicatiebewaking heeft opgesteld. De bewaking vraagt om een bredere context van de patiënt, maar dan zonder een bulk van vals-positieve of vals-negatieve signalen.
Is de veel gestelde vraag van apothekers naar labwaarden in dit verband een goed voorbeeld?
Als een arts nu een aanvraag indient bij een laboratorium gebeurt dat veelal tegelijk met het uitschrijven van een recept. Dat recept gaat direct naar de apotheek, maar de uitslag van het lab komt een aantal dagen later binnen. In de nieuwe situatie meldt het lab de uitslag niet alleen aan de aanvrager maar signaleert ook bij het Landelijk Schakelpunt (LSP) dat er een bepaling is uitgevoerd.
Het gaat niet alleen om het tijdstip van de mutatie. Raakt de apotheker ook verlost van de eindeloze lijst van meldingen?
In de relatie tussen de dossierhouder en het LSP is een kennissysteem geschakeld, dat voor de apotheker controleert of een mutatie in een dossier een actie verlangt. Meldingen die onnodig zijn, als bijvoorbeeld de uitslag van een lab goed is, worden voorkomen. Alleen wat wordt gemeld, vraagt om een beoordeling door de apotheker. Naast de lab-uitslagen zijn gegeven over intoleranties, contra-indicaties, allergieën opgenomen. Die hoeven niet meer worden afgeleid uit de medicatie van de patiënt, maar komen direct van de bron: de professionele samenvatting van het huisartsinformatiesysteem. Dat geldt ook voor het passeren van een leeftijdsgrens of wanneer een nieuwe diagnose is gesteld.
Hoe functioneert Clinical Rules?
De analyse vindt plaats doordat in samenwerking met de AIS-leverancier en het LSP de gegevens ‘onder water’ door de Clinical Rules Reporter geanonimiseerd worden uitgewisseld met de centraal beheerde Clinical Rules Engine, waar potentiële problemen worden gesignaleerd.
Hoe kan een apotheker van een beslissingsondersteunend systeem als Clinical Rules gebruik maken?
Clinical Rules veronderstelt een goed draaiend LSP met voldoende aansluitingen van zorgverleners. Bovendien moet integratie met het AIS hebben plaatsgevonden. Pas daarna ontvangt de apotheker, die zich met toestemming van de patiënt bij het LSP aanmeldt, bij een van de zes voor de apotheek belangrijke bepalingen een signaal dat er een mutatie is op het dossier die om een actie verlangt. Momenteel wordt in samenwerking met het huisartsenlaboratorium Saltro in de regio Utrecht een Proof of Concept uitgevoerd.
Wie staan achter Statusscoop?
Het is een initiatief van de apothekers Peter Wittop Koning, Giel Jansen, Gertjan Hooijman, Marc Elskamp en Jaap Dik. De stichting ontving in het najaar van 2013 de Zorginnovatieprijs KNMP. “De ingenieuze oplossing komt als geroepen voor apothekers én hun patiënten,” oordeelde de KNMP.
